Relikty kanału sanitarnego, dziedziniec kuchenny Pałacu Branickich, archiwum Działu Archeologii Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, rys. oraz fot. L. Pawlata
Latem 2011 roku podczas przebudowy nawierzchni placu znajdującego się pomiędzy Galerią Arsenał (dawna oficyna Za kuchnią) i południowym skrzydłem Pałacu Branickich odkryto relikty XVIII-wiecznej architektury. Między innymi fragment murowanego kanału sanitarnego, o funkcjonowaniu którego wzmiankowano już w 1737 roku. Wymurowano go z cegieł i kamieni w wykopie szerokoprzestrzennym. Ściany wzniesiono z kamienia licowanego do wnętrza, wzmacniając obudową kamienną od zewnątrz. Jego wewnętrzna szerokość wynosiła około 0,6-0,65 m, wysokość maksymalna 1,05 m. Kolebkowe sklepienie wykonano z pojedynczej warstwy cegieł łączonych zaprawą wapienną, ułożonych wozówkami do góry. Wnętrze wybrukowano niewielkimi kamieniami eratycznymi, średnicy 10-20 cm. Inne rudymenty tej instalacji odkryto także w trakcie badań prowadzonych na dziedzińcu wstępnym i przy budynku Operhauzu.
Autor: Halina Karwowska
Źródło opracowania: L. Pawlata, Archeologiczne badania wykopaliskowe na dziedzińcu kuchennym Pałacu Branickich w Białymstoku, Podlaskie Zeszyty Archeologiczne, 9/2013, s. 121-176.