PORTRET STEFANA CZARNIECKIEGO, STALORYT, Imprimerie de Leclerc (druk), Francja, Paryż, 1835-1836, papier tusz, wym. 26 x 18 cm, ze zbiorów Muzeum w Tykocinie, nr inw. MT/H/I/1057.
Stefan Czarniecki (1599 Czarnca – 1665 Sokołówka k/Złoczowa na Ukrainie) zasłynął w polskiej historii jako waleczny dowódca i bohater narodowy, który odznaczył się między innymi w czasie potopu szwedzkiego walcząc przeciw wojskom Karola X Gustawa oraz podczas walk przeciw powstaniu Chmielnickiego (1648–1654). W literaturze i sztuce przedstawiany jest dostojnie, w stroju szlacheckim lub w uzbrojeniu ochronnym, co podkreślało jego rangę i funkcje państwowe.
Przedstawiona grafika pochodzi II tomu serii wydawniczej: “La Pologne historique, littéraire, monumentale et pittoresque, ou [scénes] historique, monumens, monnaies, médailles, costumes, armes, portraits […]. Rédigée par une Société de Littérateurs Polonais […]. Seul ouvrage publiée […] L’Émigration Polonaise” (Polska malownicza, ilustrowana publikacja informacyjno-propagandowa) wydawanej od 1836 r. we Francji. Było to jedno z najwybitniejszych dzieł emigracyjnych. Jej pomysłodawcy – Leonard Chodźko i Ignacy Stanisław Grabowski chcieli stworzyć dzieło, którego ideą byłoby przybliżenie Francuzom historii Polski. Było to szczególnie ważne po upadku powstania listopadowego, kiedy sytuacja Polaków była wyjątkowo trudna. Tak powstało monumentalne dzieło o wyjątkowej wartości sentymentalnej, dokumentalnej i artystycznej. Ilustracje, które uzupełniały zawarte w niej historie, rytowali między innymi Antoni Oleszczyński i Antoni Piliński oraz Francuzi August F. Ales i Emil Rouargue. Teksty w większości pisane były przez samego Chodźkę i jego żonę Olimpię z Maleszewskich.
Staloryt jest eksponowany w ramach wystawy stałej pn. ”W nurcie historii” w Muzeum w Tykocinie w Domu Talmudycznym.
Olimpia Skieterska
